lɐqʎɹᴉuʇᴉsɔɥ

Uit: Staatsburger, Halfdan Pisket (oorspronkelijke titel: Dansker)
QbuS jirevegtiU/seirV ed .K gnilatreV
978 90 214 0421 9
dᴉsʞǝʇ˙pʞ

Elsje’s Fiesta

Voor de laatste post in de reeks Acht rollen Kodak Verichrome Pan heb ik een oude Brownie Fiesta Camera gebruikt die ik ooit eens ergens tweedehands heb gekocht. Op het tasje bij de camera staat de naam ‘Elsje Brandsen’. Ik heb niet kunnen achterhalen wie Elsje precies is of was, maar ik ben blij dat ze haar camera niet in de vuilnisbak heeft gegooid.

Acht rollen Kodak Verichrome Pan, rol 8

Laatste van acht rollen Kodak Verichrome Pan (VP 127), vervaldatum september 1975. Film geschoten met een Brownie Fiesta Camera. Kodak D-76, onverdund (‘stock’), 7 minuten, eerste 30 seconden agiteren, daarna elke minuut 10 seconden.

Na het schieten van deze acht rollen VP 127 worden wel een paar dingen duidelijk. Om te beginnen ontlopen de ontwikkelaars Adox Rodinal en Kodak D-76 elkaar niet veel als je oudere films wilt ontwikkelen. De voorkeur gaat licht richting D-76 maar daar staat tegenover dat Rodinal meestal gemakkelijker in het gebruik is en uiteindelijk ook goedkoper.

Wat verder blijkt, is dat je een beetje geluk moet hebben. Deze films lijken afkomstig uit één en dezelfde batch maar toch zijn de resultaten wisselend, ook als je verschillende keren precies dezelfde ontwikkelmethode gebruikt.

Tot slot de belangrijkste conclusie. Bij het gebruik van oudere films wordt vaak geadviseerd de ISO-instellingen van de camera aan te passen, één stop voor elke tien jaar dat de film verlopen is. Voor VP 127 (ASA/ISO 125) met een vervaldatum in 1975 zou dat betekenen dat je op ongeveer ISO 8 zou moeten schieten. Maar deze foto’s zijn allemaal gemaakt met oude camera’s waarop je geen enkele instelling kunt aanpassen (ze hebben zelfs geen instelling voor zonnig/bewolkt)*. Het is ook niet nodig extreem zonnige dagen te kiezen. In het begin heb ik dat wel gedaan, maar bij deze laatste rol zijn foto’s 1 en 2 bijvoorbeeld gemaakt toen de zon behoorlijk achter de wolken verstopt zat. Op foto 2 is goed te zien hoe bewolkt het eigenlijk was, maar ook dat mag de pret niet drukken. Voortaan ga ik dus gewoon aan de slag met de ISO zoals die op de verpakking vermeld staat. Misschien dat ik met nog oudere film nog wel de ISO zou aanpassen maar dan moet de film wel minimaal 50 jaar oud zijn.

* Alle camera's die voor deze test zijn gebruikt, waren erg goedkope en eenvoudige toestelletjes. De Brownie Holiday Camera (1953-1962) kostte rond de 5 dollar en volgens deze pagina kon je de Brownie Fiesta Camera (1962-1966) zelfs gratis krijgen als je vijftien Campbell Soup-etiketten instuurde.

Acht rollen Kodak Verichrome Pan