Studeeren! Studeeren!’
Raden Ajeng Kartini (1879-1904)
Kartini was een Javaanse aristocrate en voorvechtster van de rechten van de vrouw. Onderwijs voor iedereen, jongens en meisjes, voor arm en rijk, daar zette zij zich onvermoeibaar voor in.
Deze bijzondere vrouw is een bron van inspiratie voor de stichting, die haar naam met trots aan Kartini ontleent.
Raden Ajeng Kartini werd op 21 april 1879 geboren te Mayong, een plaatsje op Java. Haar moeder was bijvrouw van een regent. Met haar zussen Kardinah en Roekmini had Kartini een zeer sterke band. De drie meisjes hadden in zekere zin geluk: ze mochten van hun vader naar school gaan. Ondanks zijn progressieve houding heersten in huis de traditionele normen en waarden. Zo golden er strikte regels bij het begroeten en de omgang tussen broers en zussen, kinderen van meerdere vrouwen. Kartini moest de twee oudste kinderen van het gezin knielend begroeten, wat zij weigerde. Ze wilde niet onderdanig en ondergeschikt zijn. Toen zij zelf de oudste was geworden stond ze erop dat haar broers en zussen haar als gelijke behandelden.
‘Mijn pen kunnen ze mij niet ontnemen’
Met 12 jaar werd Kartini net als alle andere meisjes als huwbaar beschouwd. Al haar smeekbeden om verder te mogen studeren werden afgewezen. Volgens de tradities moest ze de jaren die volgden binnenshuis blijven, wachtend op een huwelijksaanzoek. In die periode las ze veel, onder andere Nederlandse boeken, en schreef zij brieven in het Nederlands. In de brieven aan haar penvriendinnen in Nederland verhaalde ze over haar leven, haar gevoelens, het lot van vrouwen in Indonesië, de strijd tegen het uithuwelijken en het belang van educatie voor alle kinderen. Een van haar correspondentievriendinnen, Rosa Abendanon, was een fel verdedigster van Kartini. Haar brieven, die haar meningen bevatten tegen de oneerlijke behandeling van vrouwen, werden gepubliceerd in Nederland.
‘Geef Java flinke, verstandige moeders!’
Kartini werd uitgehuwelijkt en tegen haar verwachtingen in ging ze veel voor haar man voelen. Hij was regent van Rembang en zeer geliefd bij het volk, durfde net als Kartini kritiek te uiten en deed veel voor het volk. Na korte tijd werd Kartini zwanger, helaas stierf zij vier dagen na de bevalling op 25-jarige leeftijd. Kartini is in Indonesië hét symbool van de verheffing van het volk en van de vrouwenemancipatie geworden. Op haar verjaardag 21 april viert Indonesië Hari Kartini, de nationale dag van de vrouw.
