24 oktober 2025

Crayon, pagina 13, foto 1

Portret van een onbekende vrouw; fotobriefkaart van Atelier P. Weise, Enschede
Portret van een onbekende vrouw
Op deze fotobriefkaart staat een vrouw in een studio-opstelling, gekleed in een lange, donkere jurk met een hooggesloten kanten kraag en sierlijke details op het borststuk en de mouwen. Ze draagt een lange ketting en haar haar is opgestoken in een volumineuze stijl. Haar rechterhand rust op een wit tafeltje met een vaas vol chrysanten, terwijl haar linkerhand de rugleuning van een decoratieve witte stoel vasthoudt. Op de achtergrond is een geschilderd decor met zware draperieën en een tuinzicht te zien. De vloer is bedekt met een rijk patroon. Het geheel straalt de formele sfeer van een vroeg-20e‑eeuwse studio uit.
Adreszijde van fotobriefkaart van Atelier P. Weise, Enschede
Op de achterkant zien we de bekende ansichtkaartindeling en, bij nadere beschouwing, een stempel met de tekst Atelier P. Weise. Het adres is deels onleesbaar, maar gelukkig hebben we Weise al meerdere keren voorbij zien komen en weten we inmiddels dat hij enige tijd werkzaam was aan de Korte Haaksbergerstraat 46 in Enschede. En inderdaad, met dat inzicht lijkt het adres op het stempel overeen te komen. Zie hier voor meer posts over deze fotograaf.
Uitgesneden deel van de foto hierboven, met aandacht voor dat naam- en adresgegevens van Atelier P. Weise, Korte Haaksbergerstraat 46, EnschedeUit het gaatje en de roestvlekjes op de voorkant kunnen we afleiden dat deze foto ergens heeft gehangen aan een punaise of iets dergelijks.

Crayon, pagina 12, foto 1

Portret van een onbekende vrouw; fotobriefkaart van H. A. Smit, Fotograaf, Amelo
Portret van een onbekende vrouw
Deze fotobriefkaart is de eerste van drie in dit album. Gangbare termen voor dit soort objecten zijn ook foto-ansichtkaart, ansichtfoto en postkaartfotoen dan vergeten we er wellicht nog een paar. Het gaat in elk geval om een echte foto (meestal een zilvergelatine-afdruk) op speciaal karton met een standaard ansichtkaartindeling op de achterkant. De ene zijde toont dus een foto (portret, landschap, gebouw, etc.), terwijl de andere zijde is vormgegeven als briefkaart: met adreslijnen, een postzegelvakje en soms een scheidingslijn tussen bericht en adres. Sommige studio’s drukten hun naam op de fotokant of in de adreszone.

Deze sepia-getinte fotobriefkaart toont een vrouw in een lange, donkere jurk met decoratieve details op het lijfje en de mouwen. Ze draagt een brede hoed, versierd met bloemen of veren, en een lange ketting hangt over haar jurk. Haar rechterhand rust op een tafeltje met een vaas bloemen, terwijl de achtergrond bestaat uit een gordijn, houten lambrisering en een decoratief scherm. De achterkant van de kaart is bedrukt als ansichtkaart, met bovenaan de vermelding: H. A. Smit, Fotograaf, Almelo. Het witte vlak onder het eigenlijke portret is bewust aangebracht, zodat iemand hier eventueel een boodschap kon schrijven.

Deze fotograaf zijn we al eerder tegengekomen, op pagina 5 van dit album. Zie daar voor meer informatie.
Adreskant van een fotobriefkaart van H. A. Smit, Fotograaf, Amelo

Crayon, pagina 11, foto 1

Portret van een onbekende vrouw; kabinetfoto van Joh. Plettenburg, Pijpenstraat 1, Enschede
Portret van een onbekende vrouw
Dit is de enige kabinetfoto in het album (10,5 × 15,5 cm), en het is een plaatje. Het portret toont een vrouw van voren, gefotografeerd vanaf de borst omhoog. Ze draagt een hooggesloten blouse met fijn kant en florale borduursels, gecombineerd met verticale plooien op de mouwen. Haar haar is opgestoken in een volumineuze knot, en ze draagt een choker met parels en een lange ketting. De zachte belichting en vignettering geven het beeld een ingetogen, tijdloze uitstraling.

De foto is gemaakt door Joh. Plettenburg, Pijpenstraat 1, Enschede. Klik hier om alle posts over Plettenburg te bekijken. Op pagina 5, foto 1 vind je in elk geval meer informatie over deze fotograaf.

Portret van een onbekende vrouw; kabinetfoto van Joh. Plettenburg, Pijpenstraat 1, Enschede, uitsnede, licht bewerkt