02 november 2025

Uit het atelier van de weduwe

De in dit artikel besproken foto, in een linkerhand vastgehouden

Portret van een onbekende vrouw
We zien een studioportret van een vrouw, staand en frontaal afgebeeld, in een sobere donkere jurk met hooggesloten kraag en een lichtgekleurde strik. Haar haar is strak naar achteren gekamd en haar blik is gericht op de camera. De foto is sterk vervaagd: gelaatstrekken en details zijn nog net zichtbaar, maar het beeld is verzonken in sepia en slijtage. De randen zijn afgerond en vertonen vlekken en verkleuring, verspreid over het oppervlak.

De achterzijde vermeldt in sierlijke typografie:

Wed. J. van Koningsveld
Photographisch Atelier Zutphen
(Zaadmarkt hoek Kerkstraatje)
en
Deventer

Dit duidt op een opname uit het atelier van een vrouwelijke fotograaf (een zeldzaamheid in die tijd) en plaatst het beeld stevig in de context van de late 19e eeuw.
Achterkant van een CdV met de tekst 'Wed. J. van Koningsveld / Photographisch Atelier / Zutphen / (Zaadmarkt hoek Kerkestraatje) / en / Deventer'

Online is de weduwe ook te vinden onder de naam Veuve J. van Koningsveld. Er zijn sowieso aardig wat foto’s van haar hand bekend, maar er bestaat nog geen onomstotelijke, online bron die ‘Wed. J. van Koningsveld’ koppelt aan de locatie ‘Zaadmarkt hoek Kerkstraatje’ in Zutphen. Of we lezen het niet helemaal goed, of de weduwe heeft hier slechts kort gewerkt, of de bronnen bestaan wel maar zijn nog niet gedigitaliseerd. In elk geval levert deze blogpost voortaan een treffer op voor het geval een toekomstige onderzoeker een soortgelijk tijdsdocument tegenkomt als het onze.

Voor de datering is nog aardig dat op fotografen.nl bij onze fotografe de periode ‘Zutphen 1886‑1889’ wordt vermeld. Dat is op zich een vrij beperkte werkperiode.

‘Wed. J. van Koningsveld’ verwijst natuurlijk naar de weduwe van J. van Koningsveld. Jacobus van Koningsveld (Deventer, 4 maart 1824 – Den Haag, 30 juli 1866) was een Nederlandse kunstschilder en fotograaf. Op Wikipedia staat mooi: “Zijn weduwe zette na zijn overlijden de zaak voort.” Maar had die dame zelf geen naam?

Het gaat hier om Lucie Blachet (1828‑1907). Op Wikitree is een korte biografische schets te vinden, plus een afbeelding van een krantenartikel waarin beide namen officieel aan elkaar worden gekoppeld.
Blachet-Voortzetting atelier Frederikstraat 60 Den Haag
Er is voor zover bekend geen bewaard gebleven portretfoto van Lucie van Koningsveld-Blachet zelf, maar ze wordt wel erkend als een van de eerste vrouwelijke fotografen in Nederland. Haar naam komt voor in biografische bronnen, maar tot nu toe zonder visuele documentatie. Lucie van Koningsveld-Blachet was de grootmoeder van Loes van Groningen.


Op de Zaadmarkt in Zutphen bevinden zich twee panden die in aanmerking komen voor de aanduiding 'hoek Kerkstraatje', namelijk nummer 98A (gebouwd in 1700) en 100 (het zogenaamde Ten Broeck Huis, gebouwd in 1600). Over de gebouwen zelf is veel te vinden, over de geschiedenis ervan wel iets maar niet veel, en over vorige bewoners vooralsnog nagenoeg niets. Maar alles is een work in progress dus we kijken over een paar jaar misschien nog wel eens.
GSV-screenshot van Zaadmarkt 98 en 100 Zutphen, met zicht op het Kerkstraatje
Bron: Google Street View, jul 2025.

Zie ook: 
Collectie Gelderland > foto met adressering Zutphen, Saadmarkt
Wikimedia Commons > foto met adressering Zutphen, Zaadmarkt.