Stilo, pagina 6, foto 1

Foto van onbekende vrouw

We zien een portret van een dame die het voor elkaar krijgt om met de mondhoeken omlaag toch een snaakse blik te presenteren. Het haar is strak naar achteren gekamd (waarschijnlijk in een knot, paardenstaart of met een speld vastgezet) en ze draagt een fraai jakje met een opvallende rij knopen. Het boordje lijkt te zijn vastgezet met een enkele grote knoop, die contrasteert met een subtiele halsketting.

De foto heeft een sterk vignet dat lichter is dan de egale studioachtergrond, waardoor het hoofd van de vrouw omgeven lijkt door een halo.

Anders dan bij veel CdV’s zien we geen naam- of adresgegevens van de fotograaf onder de foto. Wat ook opvalt, maar op een scan mogelijk niet goed te zien is, is dat het karton van de CdV schuins is afgesneden en dat de snijrand is afgewerkt met een gouden randje. Daardoor krijgt de foto direct een veel chicere uitstraling. Op verschillende sites (zoals deze) is te zien dat dit atelier vaker op deze manier werkte.

Op de achterkant staat de tekst:

Atelier H. Harmsen
Wien
I. Adlergasse No. 1

(Lithografie: Lichtenstern & Ostersetzer, Wien)

Het lijkt erop dat H. Harmsen, als een van de Gebrüder Harmsen, vanaf ca. 1860 ateliers had op verschillende adressen in Wenen.

Over de lithografen Lichtenstern & Ostersetzer is verrassend genoeg veel meer bekend. Volgens sagen.info:

• Edmund Lichtenstern, academisch schilder en fotograaf, opent in 1853 of 1854 zijn eerste atelier in Wenen, maakt kalotypieën en levert gekleurde zoutpapierafdrukken.

• Vanaf 1863 is hij werkzaam in Triëst en runt daarnaast in Wenen het atelier Kundegraber & Lichtenstern.

• In de jaren 1880 begint hij samen met een partner een handel in fotoartikelen onder de naam Lichtenstern & Ostersetzer.

Op een webpagina van de gemeente Triëst is zelfs uitgebreide biografische informatie te vinden over Edmund Lichtenstern (1840‑1895).

Stilo, pagina 5, foto 4

Foto van onbekende man
We zien een portret van een man van middelbare leeftijd met snor, een overhemd met opstaand boord en strik, en een net jasje. De foto lijkt geretoucheerd te zijn, vooral rond de ogen. Ook zijn er duidelijke gebruikssporen zichtbaar: het lijkt er niet op dat deze foto direct veilig in een fotoalbum is opgeborgen.

Onder de foto staat de volgende informatie:
Max Pawlik
Floridsdorf

Op de achterkant zien we een door twee griffioenen geflankeerd, bekroond wapenschild met de letters MP en de tekst:

Fotografisches Atelier
Max Pawlik
Floridsdorf
Hauptstrasse 27

Die Platte bleibt für Nachbestellungen aufbewahrt.

Rechts staat een enkele naam, handgeschreven overdwars.

Er zijn wel CdV’s van de hand van Max Pawlik te vinden op online marktplaatsen, maar niet bijster veel. 

Wat betreft de handgeschreven naam:

De eerste letter is een K met een vrij lange opgaande lus. Daarna volgt r-b-e-c, en het einde lijkt op ik of mogelijk ír (afhankelijk van hoe de schrijver accenten of streepjes noteerde).

Dat maakt Krbečík (of een variant zoals Krbecík) een aannemelijke lezing. Het oogt als een Tsjechische of Slowaakse achternaam, wat goed past bij Wenen rond 1900, waar veel mensen uit Moravië, Bohemen en Slowakije woonden. In die jaren kende Wenen een grote Tsjechische gemeenschap, en Tsjechische namen werden vaak ‘verduitst’, waarbij de diakritische tekens uit de originele spelling werden weggelaten.

Stilo, pagina 5, foto 3

Foto van onbekende militair
We zien een portret van een militair in een uniformjas van waarschijnlijk het Oostenrijks-Hongaarse leger. De jas en versierselen vertonen overeenkomsten met die op de vorige twee foto’s, dus mogelijk waren de drie afkomstig uit hetzelfde leger.

Onder de foto staat de volgende informatie:
Georg Fisher
Znaim
Gr. Nicolaigasse 18.

Op de achterkant zien we een door twee griffioenen geflankeerd, bekroond wapenschild met de letters GF en de tekst:

Georg Fisher
Znaim
Grosse Nicolaigasse No. 18

Vervielfältigung vorbehalten

(Lithograaf: Bernhard Wachtl, Wien)

Znaim is de Duitse naam voor de huidige Tsjechische stad Znojmo. Znaim viel van 1867 tot 1918 onder Oostenrijks-Hongaars bestuur, als onderdeel van Moravië binnen het Oostenrijkse rijksdeel (Cisleithanië). Als kroonland viel Moravië onder de directe heerschappij van de Habsburgse monarchie. Het had een zekere mate van autonomie, maar stond ook onder het gezag van de centrale autoriteiten van het rijk.

De staatkundige positie van Znojmo (Duits: Znaim):

• tot 1804 – onderdeel van de Habsburgse monarchie

• 1804–1867 – onderdeel van het Keizerrijk Oostenrijk

• 1867–1918 – onderdeel van de Oostenrijks-Hongaarse Dubbelmonarchie, binnen het Oostenrijkse deel (Cisleithanië), kroonland Moravië

• 1918–1992 – onderdeel van Tsjecho-Slowakije (met onderbreking door Duitse annexatie, 1938‑1945)

• 1993–heden – onderdeel van Tsjechië