01 september 2025

Stilo, pagina 9, foto 2

Foto van onbekende vrouw met baby

Foto van onbekende vrouw met baby
We zien een carte de visite met een foto van een vrouw (rechts) op een stoel en een baby die op een bontvel op een rijk bewerkte tafel zit. Ze houden de hoofden tegen elkaar. De vrouw draagt een fraaie donkere jurk met een hooggesloten wit front. De baby lijkt een donkere hansop te dragen met een kraagje of slabbetje van wit materiaal. Bij de benen van de baby zien we bewegingsonscherpte. De vrouw houdt met haar linkerhand de rechterhand van de baby vast, terwijl beiden in de camera kijken.

De foto lijkt vaak ter hand te zijn genomen. Rechtsonder zien we vlekkerige gebruikssporen, en de rechterhoek van de foto laat los van het karton, heeft een vouw en vertoont ook een klein scheurtje. Helemaal onder in het karton zit een klein gaatje.

Onder de foto zien we in het midden de initialen EP, en links en rechts daarvan de tekst:

Emil Preim
Floridsdorf bei Wien
Pragerstrasse 5.

De achterzijde van de CdV is dezelfde als die van foto 1 op pagina 3 van dit album.


Stilo, pagina 9, foto’s 1 en 3

Carte de visite met foto van een onbekende baby

Twee foto’s van dezelfde baby
We zien een carte de visite en een kabinetfoto, waarop in beide gevallen dezelfde baby is afgebeeld. Wie eerder baby- of kinderfoto’s van deze fotograaf heeft gezien, zal de gebruikte attributen (stoel en bontvel) inmiddels herkennen. Het kind heeft iets in de handen, maar het is niet duidelijk wat.

Onder beide foto’s zien we links een fantasiewapen en rechts de naam van de fotograaf:

Emil Preim
Wien XXI.
Floridsdorf
Pragerstr. 5.

De achterzijde van de CdV is blanco, iets wat we bij Emil Preim niet eerder zijn tegengekomen. De achterzijde van de kabinetfoto draagt dezelfde illustratie die we ook zagen bij foto 1 op pagina 8 van dit album.
Kabinetfoto van een onbekende baby
Het is vooral interessant om te zien dat beide foto’s, die waarschijnlijk rond dezelfde tijd zijn gemaakt, verschillend kleurverval vertonen. De CdV heeft een duidelijke lichtblauwe tint gekregen, terwijl de grotere kabinetfoto juist een zweem van sepiatinten laat zien. De twee foto’s zijn dus waarschijnlijk op een verschillende manier behandeld of nabehandeld. In Reilly’s The Albumen & Salted Paper Book (zie hier) wordt uitgelegd wat hiervan de oorzaken kunnen zijn.
Carte de visite en kabinetfoto met dezelfde afgebeelde baby naast elkaar

Stilo, pagina 8, foto 3

Foto van twee kinderen

Foto van twee kinderen
We zien een jongen (links) en een meisje poseren voor de foto. De jongen draagt een matrozenpak, het meisje een fraaie jurk en strikken in het haar.

Onder de foto staat links een fantasiewapen en rechts de naam van de fotograaf:

Emil Preim
Floridsdorf

Op de achterzijde vinden we een van de inmiddels bekende jugendstil­ontwerp­varianten die door deze fotograaf werden gebruikt, met de tekst:

Photogr. Atelier
E. Preim
Floridsdorf

Daarnaast is er handgeschreven tekst te zien, iets wat we tot nu toe pas één keer eerder in dit album zijn tegengekomen. Rechts naast de afbeelding staat in grijs potlood waarschijnlijk: Feurl (het zou ook Feuerl kunnen zijn, maar de ‘u’ lijkt duidelijk). Onderaan, over de gedrukte letters heen:
Hansi, 5½ J
Anna, 4 J
en rechts daarvan:
1905

De reguliere zoekmachines leveren niets op voor deze twee naamvarianten. Op myheritage.com verschijnt de variant Feurl wel een enkele keer, maar veel is het niet. De lezers moeten het dus voorlopig met deze eenvoudige vermelding doen.

Achterzijde van de CdV met de gegevens die in dit artikel worden besproken

Stilo, pagina 8, foto 2

Foto van twee kinderen

Foto van twee kinderen
We zien een jongen (links) en een meisje, gekleed in kleding die doet denken aan klederdracht, vooral in het geval van het meisje. De twee staan naast een metalen hekje, op een soort bontvel. De jongen lijkt iets ouder dan het meisje.

Onder de foto zien we rechts de naam van de fotograaf:

Emil Preim
Floridsdorf

De achterzijde is dezelfde als bij foto 3 op pagina 7. Ook heeft deze foto dezelfde lichtblauwe vervaltint die we daar zagen, waardoor je zou kunnen denken dat beide foto’s in dezelfde periode zijn gemaakt.

Achterzijde van de CdV met jugendstilafbeelding van vrouwenhoofd met erboven de tekst 'Photogr. Atelier E. Preim' en eronder de tekst 'Floridsdrof'

Stilo, pagina 8, foto 1

Portret van onbekende baby

Portret van onbekende baby
We zien een baby met een flinke zonnehoed. Half over de klep van de hoed, aan de linkerkant, lijkt iets te staan dat doet denken aan een ongelukkige, vette vingerafdruk.

Onder de foto zien we links een fantasierijk wapenschild en rechts de naam van de fotograaf:

Emil Preim
WIEN XXI.,

Floridsdorf
Pragerstr. 5

Achterkant van de CdV met de gegevens die in dit artikel worden besproken

Op de achterzijde zien we een jugendstil­afbeelding zoals we die al bij verschillende kabinetfoto’s van Emil Preim zijn tegengekomen. Maar wacht. Na de verhandeling over de verschillende versies van deze illustratie die we naar aanleiding van de vorige foto hebben gehouden (de glimlachende versie zonder vermelding van de lithograaf versus de ernstig kijkende versie mét vermelding van lithograaf K. Krziwanek), krijgen we hier een soort tussen­versie: niet zo uitgesproken glimlachend als bij de kabinetfoto’s, maar duidelijk vrolijker dan de variant die we bij de laatste foto zagen.

Ook zijn er nu meer gegevens op de achterkant vermeld:

Photogr. Atelier
E. Preim

WIEN XXI.,

Floridsdorf
Pragerstrasse 5.

Vergelijking van de achterkanten van foto 1 van pagina 8, foto 3 van pagina 7, en foto 3 van pagina 2
Zo ontstaat inmiddels een bont geheel van verschillende versies van deze afbeelding. Voorlopig ga ik er niet van uit dat we ze in chronologische volgorde hebben ontdekt, waardoor het nog wat gissen blijft welke de oerversie is en welke uiteindelijk de laatst gebruikte variant moet zijn geweest.