06 december 2024

Van Krakeel tot Kips

In elke familie bestaan wel verhalen die met de jaren steeds kleurrijker worden. In mijn familie, aan vaderskant, gaat het gerucht dat mijn grootmoeder eigenlijk uit een adellijke familie stamde, maar dat er om mysterieuze redenen een naamsverandering heeft plaatsgevonden. Wat die redenen zijn, weet eigenlijk niemand precies. 

Mijn grootmoeder, Johanna Kips, werd geboren in Den Haag op 3 januari 1897. Haar ouders waren Evert Kips en Jaantje Keulen.
Geboorte Johanna Kips, screenshot Open Archieven
Inschrijving geboorte Johanna Kips, 3 januari 1897
Evert en Jaantje trouwden op 21 mei 1890 in Den Haag. Maar hier stuitte ik op een merkwaardig detail.
Huwelijk Evert Kips en Jaantje Keulen, 21 mei 1890, screenshot Open Archieven
In de huwelijksakte wordt als vader van Evert Kips een zekere Hendrik Krakeel genoemd. Dit betekent dat de achternaam van de vader niet overeenkomt met die van de zoon. Wat is hier aan de hand? 

Het antwoord op dit raadsel vond ik dankzij de website Genealogie Bos, en meer specifiek de post Krakeel in Den Haag. Hierin staat het volgende: 

Zaakwaarnemer Hendrik Krakeel (27) en Maria Anna Carolina Outman (23) trouwden op 26‑9‑1860 in ’s‑Gravenhage. Hendrik is geboren op 23‑3‑1833 in Zierikzee als buitenechtelijke zoon van Maatje Krakeel. Maria Anna is een dochter van smid Jacobus Carolus Outman en Maria Catharina Smits, die woonden in ’‑Gravenhage. 

Hun oudste zoon Carolus Jacobus Hendrik Krakeel is geboren rond 1861. Hendrik Krakeel werkte inmiddels als ijzersmid in Frederiksoord toen hij op 15‑9‑1862 rond 9 uur ’s morgens een zoon kreeg, die Hendrik Jacobus noemde. Dit kind werd de volgende dag bij de gemeente Vledder aangegeven door de vroedvrouw. Rond 1863 werd hun dochter Maria Catharina Carolina Alida geboren.

In 1865 werd voor hun tweede zoon Hendrik Jacobus Krakeel een verzoek gedaan om zijn familienaam te veranderen in ‘Kips’. Het verzoek werd nĂ­et alleen gedaan door zijn ouders, maar ook door Evert Kips en Hendrica Tonia Geerlings. Deze naamswijziging werd vervolgens op 18‑6‑1866 in Assen geregistreerd.
Naamsverandering 'Krakeel' naar 'Kips', Nederlandsche Staatscourant, 22 april 1865
Het artikel legt verder uit dat houtbewerker Evert Kips (28) en Hendrica Tonia Geerlings (28) op 19 juni 1844 in ’s‑Gravenhage trouwden. Dit echtpaar bleef kinderloos, maar adopteerde later de tweede zoon van Hendrik Krakeel, waarbij diens naam werd veranderd in Evert Kips.

Met deze informatie wordt het familieverhaal ineens een stuk duidelijker. De mysterieuze naamsverandering betreft de overgang van ‘Krakeel’ naar ‘Kips’, en een adellijke connectie is nergens te vinden.

Evert Kips – geboren als Hendrik Jacobus Krakeel – trouwde op 21 mei 1890 in ’s‑Gravenhage met Jaantje Keulen. Samen kregen ze meerdere kinderen, waaronder mijn grootmoeder Johanna Kips. Zij trouwde op 31 juli 1918 met Petrus Adrianus Marinus van der Kroft en stichtte een groot gezin.

Binnen onze familie bleef het verhaal van de naamsverandering leven, en met de jaren werd het steeds mysterieuzer en spectaculairder. Maar nu weten we (waarschijnlijk) hoe het zit. 

Met dank aan de beheerder(s) van Genealogie Bos

1 opmerking:

Joan Bos zei

Wat leuk dat mijn blog heeft kunnen helpen!
Mijn aandacht werd getrokken door de naam Krakeel omdat ik in mijn studententijd op de Krakeelhof in Delft heb gewoond.