30 januari 2018

Uit de nagelaten foto's: de leerrede van ds. A. Potuijt

Zoals we weten is Matthijs J. Potuijt de zoon van Adrianus Potuijt. In 1898 staat op de geboorteaangifte van Matthijs vermeld dat Adrianus 'werkman' is, maar enkele jaren later staat hij te boek als 'prediker'. Zie o.a. Ledeboerianen en Kruisgezinden, een kerkhistorische studie over het ontstaan van de Gereformeerde Gemeenten (1834-1927) van drs. H. A. Hofman voor meer informatie. (Link naar pdf hier.)

In de hoedanigheid van ds. heeft hij ook het boekje Eene vrouw als redster des volks geschreven geschreven (J.J. Wirds, Utrecht 1915). Deze leerrede is een typisch voorbeeld van een tekst die voor een leek vanuit de hedendaagse leesstoel wat lastig te duiden is. Wat citaten:

"De waarheid struikelt op de straat en wat recht is kan er niet door. Men zendt leraars naar de heidenen, maar wat het gros betreft, wordt Neêrlands volk een gedoopt heidendom."

"Ge kunt veel met de tijdsomstandigheden te doen hebben, maar weet het, uw ziel ligt in 't verderf; de tijd loopt voor elk mensch ten einde en dan voor God, den Rechter van hemel en aarde te moeten verschijnen, dan zullen in de eeuwigheid uw oogen opengaan, doch helaas, te laat."

"Waar in die tijden, de nauwe band van eenheid met Christus, door het geloof beleefd werd, met verlies van zichzelven, daar drukte de liefde zoo in het harte, dat de ziel uitroept: Dierbare Borg, alles hebt Gij voor mij gedaan en ik van mijzelf niets dan zonde, en deze door den H. Geest gedurig te leggen op Hem, als het altaar der verzoening, totdat de strijd hier beneden gestreden is en het zondige een einde zal nemen."


Het waren andere tijden. Online is nog een aardig artikel uit 1969 van H.M. Stoppelenburg uit de Kerkhistorische Kroniek te vinden waarin de loopbaan van A. Potuijt kort wordt besproken. Er is op het internet sowieso nog veel meer te vinden over deze interessante figuur, dus ook dit lijntje wordt waarschijnlijk vervolgd.
Ledeboeriaanse Gemeenten
Oud-Gereformeerde Gemeenten (1907-1948)
Krantenknipsel over de leerrede van ds. A. Potuyt
Uit: De vriend van oud en jong; christelijk en wetenschappelijk weekblad, jrg 36, 1914-1915, no 45, 30-06-1915
Dit artikel is onderdeel van een reeks. Meer lezen? Klik hier.